1. WISC-R Nedir ve Ne İşe Yarar?
   • WISC, Wechsler Çocuklar İçin Zeka Ölçeği’nin kısaltmasıdır.Wechsler Çocuklar İçin Zeka Ölçeği (WISC), zekâ seviyelerini değerlendirmek amacıyla kullanılan bir ölçüm aracıdır. Bu ölçek, David Wechsler tarafından geliştirilmiş ve çocukların bilişsel yeteneklerini anlamak için yaygın olarak kullanılmıştır. WISC, çocukların bilişsel becerilerini çeşitli alt alanlarda değerlendiren kapsamlı bir testtir.WISC, 6 ila 16 yaş arasındaki çocuklar için tasarlanmıştır ve genellikle bilişsel gelişimi değerlendirmek, öğrenme güçlüklerini belirlemek, eğitim planlamak ve özel öğrenme ihtiyaçlarını anlamak amacıyla kullanılır. Test, çocukların genel zekâ seviyelerini ölçerken aynı zamanda alt beceri alanlarını da değerlendirir.WISC, bir dizi alt test içerir. Bu alt testler, farklı bilişsel yetenekleri ölçer ve çocuğun genel zekâ profiline dair ayrıntılı bilgiler sağlar. Bu alt testler genellikle sözel, performans ve genel zekâ puanlarını üretmek için bir araya getirilir. Sözel alt testler, sözlü anlama, kelime bilgisi, muhakeme yeteneği gibi dil becerilerini değerlendirirken; performans alt testleri, görsel-motor beceriler, uzaysal ilişki kurma yeteneği, problem çözme gibi alanları ölçer.WISC’in bir diğer önemli özelliği, çocukların zeka düzeylerini yaşlarına göre normatif bir ölçümle karşılaştırma yeteneğidir. Böylece, çocuğun zeka düzeyi yaşıtlarıyla karşılaştırılarak hangi alanlarda güçlü veya zayıf olduğu belirlenebilir. Bu, eğitim ve müdahale stratejileri geliştirmek için önemli bir rehberlik sağlar.Kısaca ölçek, çocukların bilişsel yeteneklerini değerlendirmek amacıyla kullanılır. Genellikle zeka seviyelerini belirleme, öğrenme güçlüklerini tanımlama ve eğitim planlamak için kullanılır.

1. WISC-R Kimler İçin Uygundur?

   • WISC, 6 ila 16 yaş arasındaki çocuklar için tasarlanmıştır. Bu yaş grubundaki çocukların bilişsel becerilerini ölçmek ve genel zekâ seviyelerini değerlendirmek amacıyla kullanılır.

2. WISC-R Nasıl Uygulanır?

   • WISC-R genellikle bir uzman psikolog veya eğitimci tarafından uygulanır.  Eğitmenler Wısc-r Zeka Testi Eğitimi sürecini tamamlamış ve sertifikalı psikologlardır. Çocuğa çeşitli sözel ve performans testleri uygulanır. Testler, çocuğun zekâ seviyelerini ve bilişsel becerilerini ölçmek için tasarlanmıştır.

3. WISC-R Hangi Alanları Değerlendirir?

   • WISC, sözel ve performans olmak üzere iki ana bölümden oluşur. Sözel bölüm, dil becerileri ve sözel mantık gibi alanları ölçerken, performans bölümü görsel-motor beceriler ve uzaysal ilişki kurma yeteneği gibi alanları değerlendirir.

   • WISC- R’ın Sözel Bölümleri

     I. Genel Bilgi: Zorluk derecesine göre sıralanmış kişinin yaşadığı kültürde öğrenebileceği bilgilerden oluşan bir alt testtir. Genel bilgi sorularının tamamı 30 sorudan oluşmaktadır. Test uygulanmaya bireyin yaşına uygun olan sorular, kolaydan zor sorulara doğru sırasıyla okunur ve çocuktan her soruya cevap vermesi
     beklenmektedir. Çocuğun verdiği arka arkaya beş yanlış cevap verdiğinde ya da yanıt vermediğinde teste son verilir. Genel bilgi testinin, öğrenmeyle kazanılan genel kültür bilgisi ve dili kullanma becerisini ölçtüğü düşünülmektedir.
     II. Benzerlikler: Somut kavramlardan soyut kavramlara doğru giden ve iki kavramın ne yönden benzediğini sorgulayan açık uçlu 17 sorudan oluşan bir testtir. Sorular okunduktan sonra ve çocuğun her bir soruda iki kavramın ne yönden birbirine benzediğini söylemesi istenir. Arka arkaya üç başarısız cevap verildiğinde
     teste son verilir. Benzerlikler testinin kavramsal ve mantıksal ilişki kurma becerisini
     ölçtüğü düşünülmektedir (Murphy ve Davidshofer, 1994).
     III. Aritmetik: Aşamalı olarak kolay sorudan zora doğru ilerleyen, basit aritmetik işlem becerisi gerektiren, zihinden çözülmesi istenen 18 sorudan oluşmaktadır. İlk 15 problem çocuğa okunduktan sonra en son 3 soru ise yazılı olarak gösterilir ve çocuktan bunları yüksek sesle okuması istenmektedir.  Bu alt testin
     temel aritmetik bilgisini, soyut sayısal kavramlarda akıl yürütme becerisini, sözel bellek kullanımıyla ilgili beceriyi, dikkati yoğunlaştırma ve çeldiricilerden kurtulabilme becerisini ölçtüğü düşünülmektedir(Anastasia, 1990).
     IV. Sayı Dizisi: Rakamların sayısı gittikçe artan sayı dizilerinden oluşan iki aşamalı bir alt testtir. Sözel olarak çocuğa söylenen sayıların kısa süreli bellekte tutulmasını gerektiren bir alt testtir.  Bu alt testin kısa süreli belleğin durumunu, dikkat ve bellekte anında tersine çevirebilme
     yetisini ölçtüğü kabul edilmektedir.

   • V. Sözcük Dağarcığı: Bu alt testte 36 kelimeden oluşan bir sözcük listesi bulunmaktadır.  Sözcük dağarcığı testi sözcük bilgisini, dil gelişimini, sözel akıcılık ve dili kullanma
     yeteneğini ölçmektedir.
     VI. Yargılama: Bireyin başına gelebilecek sosyal durumlarda ne yapması gerektiğini sorgulayan 17 sorudan oluşan bir alt testtir.  Yargılama testinde pratik bilgi, sosyal yargılama, soyut düşünme, bilgilerini organize etme ve sosyal yaşama uyum becerilerini ölçmektedir.

      WISC- R’ın Performans Bölümleri

     I. Resim Tamamlama: Bir parçası eksik olan 26 adet resim deneğe
     gösterilerek uygulanan bir alt testtir. Resim tamamlama testi çevrede bulunan ayrıntılı uyarıcıları algılama, görsel detaylara dikkat etme ve belleğin gücünü ölçtüğü düşünülmektedir
     II. Resim Düzenleme: Karışık düzenlenmiş bir şekilde çocuğa gösterilen ve
     çocuktan bu resimlerin düzenlenmesinin istenildiği on iki maddeden oluşan bir alt
     testtir.Resim tamamlama testi neden sonuç ilişkilerini kavrayabilme, bir sentez yapabilme, sosyal
     süreçleri tahmin edip bir olay örgüsü oluşturabilme, planlama ve espri yeteneğini ölçtüğü düşünülmektedir
     III. Küplerle Desen: İkişer yüzleri beyaz, kırmızı ve kırmızı-beyaz ile boyanmış küplerden ve desen resimlerinden oluşan bir alt testtir. Küplerle desen testi görsel algısal motor yeteneğini, işlem hızını, sözel olmayan yargılama yeteneğini, üç boyutlu düşünebilmeyi ölçtüğü kabul edilmektedir
     IV. Parça Birleştirme:r. Bu alt testte dört ayrı şekil bulunmaktadır.
     Zaman sınırlaması içerisinde çocuktan her maddedeki parçaları birleştirmesi
     istenmektedir.  Bu test parçadan bütüne irleştirebilme yeteneğini, üç boyutlu düşünebilme iç görü ve sezgi kabiliyetini ölçtüğü düşünülmektedir.
     V. Şifre: Şifre testinin sabır, yeni durumlara uygun davranabilme, görsel motor koordinasyon,
     zaman baskısı altında çalışabilme ve ince motor becerilerini ölçtüğü kabul edilmektedir
     VI. Labirentler: Kağıt üzerine giderek karmaşıklaşan dokuz labirentden
     oluşan WISC-R’ın yedek alt testtir. Çocuğun zaman baskısı altında alışabilme etkin zaman kullanımını ölçmektedir. Ayrıca ince motor, planlamayı değerlendirdiği kabul edilmektedir(Palmer, 1983; Wechsler, 1949)

WISC’in alt testleri, çocuğun farklı bilişsel becerilerini ayrıntılı bir şekilde değerlendirir. Bu, çocuğun güçlü ve zayıf yönlerini belirlemede yardımcı olur ve eğitim planlaması veya özel müdahale stratejileri oluşturmak için önemli bilgiler sağlar. Ancak, testin uygulanması ve sonuçların değerlendirilmesi konusunda uzman bir psikologun rehberliği önemlidir.

1. WISC-R  Nasıl Yorumlanır?

   • WISC sonuçları, genellikle genel zeka puanı (Full-Scale IQ) olarak ifade edilir. Bu puan, sözel ve performans alt testlerinin birleştirilmiş hali olarak çocuğun genel zeka seviyesini gösterir. Ayrıca, alt testlerin ayrıntılı değerlendirmesi de çocuğun güçlü ve zayıf yönlerini belirlemede kullanılır.

2. WISC-R Sonuçları Ne Kadar Güvenilirdir?

   • WISC, güvenilir ve geçerli bir ölçümdür, ancak doğru sonuçlar için testin doğru bir şekilde uygulanması ve değerlendirilmesi önemlidir. Bu nedenle, uzman bir profesyonel tarafından yönetilmelidir.

3. WISC-R  Sonuçlarına Dayanarak Ne Tür Müdahaleler Yapılabilir?

   • WISC sonuçları, çocuğun güçlü ve zayıf yönlerini belirlemede kullanılır. Bu bilgiler, eğitim programları oluşturmak, öğrenme güçlüklerine yönelik müdahale stratejileri geliştirmek ve öğretmenlere rehberlik etmek için kullanılabilir.

4. WISC-R  Testi Ücretli midir?

   • Genellikle WISC testi, bir uzman tarafından uygulandığından ücretlidir. Ancak, bazı durumlarda okullar veya sağlık kuruluşları tarafından ücretsiz olarak sunulabilir. Testin ücreti, yerel koşullara ve sağlık sigortası kapsamına bağlı olarak değişebilir.

5. WISC-R  Sonuçları Kalıcı mıdır?

   • WISC sonuçları, çocuğun o dönemdeki zekâ seviyesini yansıtar. Ancak, çocuğun bilişsel gelişimi sürekli olarak değişebileceğinden, bu sonuçlar zamanla güncellenmelidir. Yeniden test etme kararı, çocuğun ihtiyaçlarına ve değişen koşullara bağlıdır.

WISC-R Zekâ Puan Aralığı

· 0-24 puan aralığı zihinsel engelli

· 25-44 puan aralığı öğretilebilir zihinsel engelli

· 45-75 puan aralığı eğitilebilir zihinsel engelli

· 76-89 puan aralığı alt sınır zekâ

· 90-110 puan aralığı normal zekâ

· 111-129 puan aralığı parlak zekâyı gösterir.

· 130-160 puan aralığı üstün zekâyı

· 160 ve üzeri puan aralığı dâhi

REFARANS

Walsh, J., Marx, RW ve Sudmant, W. (1983). WISC-R faktör puanı profilleri ve akademik başarı: Kaufman’ın profil analizi prosedürlerine yönelik bir test. Kanada Davranış Bilimi Dergisi / Revue canadienne des sciences du comportement, 15 (3), 203–210. https://doi.org/10.1037/h0080746   

Murphy, K. R. ve Davidshofer, C. O. (1994). Test and Measurements. New York: John Wiley and Sons